Strój podlaski. Ciekawostki regionalne

Strój podlaski. Ciekawostki regionalne

Poznaj ciekawostki związane z regionem, z którego pochodzi strój podlaski.

Podlasie to fascynująca kraina z mnóstwem atrakcji i tajemnic do odkrycia.

Poniżej znajdziesz przykłady wyrażeń gwarowych, krótkie wprowadzenie w świat podlaskiej kuchni, a także jedną z ludowych legend.

Z odkodowaniem wybranych regionalizmów zmierzysz się, rozwiązując quiz online. Możesz również skorzystać z jego wersji przygotowanej do wydruku.

Gwara regionalna

Swoja, czyli podlaska

Śpiewna mowa Podlasia to urocza mieszanka polszczyzny i wyrażeń białoruskich, ukraińskich oraz litewskich. Jest w niej mnóstwo słów, które podobno rozumieją tylko rodowici Podlasianie.

Oto kilka wybranych słów i wyrażeń.

  • apałonik - łyżka wazowa
  • bambetle - ciuchy
  • batarejka - latarka
  • grać w dwa tereny - grać w dwa ognie
  • iść na miasto - iść do miasta (na zakupy, załatwić sprawy urzędowe itp.)
  • przebrać się do nowego mieszkania - przeprowadzić się
  • psiuk działga - piesek szczeka
  • razdziawa - gapa, niezdara
  • roztwierać telewizor - włączać
  • słyszeć po nogach, że wieje - czuć po nogach
  • słyszeć spaleniznę - czuć
  • telepać się - trząść się
  • żywina - trzoda

Więcej podlaskich słów i wyrażeń znajdziesz na stronie podlaskie24.pl »

Kuchnia regionalna

Specjały z Podlasia

Podlaska kuchnia od wieków jest taka sama: prosta, oparta na lokalnych produktach sezonowych, głównie ziemniakach, pożywna, kaloryczna i co najważniejsze - smaczna!

Znaczna część podlaskich specjałów jest zupełnie nieznana w innych częściach Polski. Nazwy potraw bywają egzotyczne! Oto kilka przykładów. Podane prosto z wody lub podsmażane zaguby, choć wyrabiane z ciasta na pierogi i farszu z ziemniaków, pierogami nie są. Albo cepeliny, gdzie indziej zwane kartaczami, przypominają pyzy, ale ich skład i kształt jest nieco inny. I wreszcie pierekaczewnik, przysmak tatarski. Przygotowany z kilku warstw ciasta i farszu ułożonych na przemian, po upieczeniu wygląda jak muszla ślimaka.


10 specjałów z Podlasia »

Legendy ludowe

Jasiek zamieniony w wilka

Podlasie to magiczna kraina z mozaiką pól, łąk, rzek, jezior i prastarych lasów. Podobno w przeszłości żyły tu stwory rodem z baśni: czarownice, wodnice, utopce i wilkołaki. Opowiadają o nich ludowe legendy. Poznaj jedną z nich.

Dawno, dawno temu stara czarownica mieszkająca pod lasem zakochała się w Jaśku z pobliskiej wsi. Na nic jednak zdały się jej miłosne zaklęcia, chłopak czarownicy nie chciał. Wkrótce ożenił się i wyprawił huczne wesele, na które zaprosił całą wieś. Kiedy goście wznosili toast za zdrowie nowożeńców, nieoczekiwanie pojawiła się wśród nich wzgardzona czarownica. Spragniona zemsty, zamieniła w wilki nie tylko młodą parę, ale wszystkich weselników. W wilczej skórze mieli pozostać przez trzy lata, żyjąc w lesie pomiędzy dzikimi zwierzętami. I tak się stało. Po zdjęciu czaru nie wszyscy jednak odzyskali w pełni ludzką postać. Minęły długie lata, zanim Jaśkowi odpadł wilczy ogon.


Poznaj inne legendy z Podlasia »

Materiały do wydrukowania

Quiz gwarowy, a także uzupełniającą go krzyżówkę z hasłem (żeby ją rozwiązać, trzeba znać nazwy elementów stroju podlaskiego - podpowiedzi znajdziesz w działach Opis oraz Leksykon) możesz pobrać na swój komputer i wydrukować. Kliknij wybrany szablon prawym przyciskiem myszy, następnie wybierz opcję Zapisz grafikę jako.


Quiz z gwarą do wydrukowania
Krzyżówka z hasłem do wydrukowania

Więcej materiałów do nauki i zabawy ze strojem podlaskim, ich szczegółowe opisy i propozycje wykorzystania znajdziesz w dziale Wydruki.