Poznaj ciekawostki związane z regionem, z którego pochodzi strój kaszubski.
Kaszuby to fascynująca kraina z mnóstwem atrakcji i tajemnic do odkrycia.
Poniżej znajdziesz przykłady wyrażeń regionalnych, krótkie wprowadzenie w świat kaszubskiej kuchni, a także dowiesz się, co symbolizują kolory kaszubskiego haftu.
Z odkodowaniem wybranych kaszubskich słówek zmierzysz się, rozwiązując quiz online. Możesz również skorzystać z jego wersji przygotowanej do wydruku.
Prastary język kaszubski jest jak wehikuł czasu. Zachowały się w nim słowa i dźwięki, które zostały już dawno zapomniane w polszczyźnie. Przy szybkiej wymowie staje się zupełne niezrozumiały dla mieszkańców innych regionów Polski.
Oto kilka przykładów wyrażeń używanych na co dzień:
A teraz kilka kaszubskich słówek. Żadni znaczy brzydki, dłudżi to długi, a snożi to piękny. Białka to kobieta, nenka to mama, a stark to dziadek. Gard to gród, chmurnik to wieżowiec, sklep to piwnica, statczi to nie statki, tylko naczynia. Kuet to kot, karwa to krowa, a warbel to wróbel. Kaszubskie nazwy miesięcy też są tajemnicze! Gromicznik to luty, zelnik to sierpień, rujan to październik, a godnik to grudzień. Nje lecho!
Kuchnia kaszubska była bardzo skromna. Na stołach Kaszubów, którzy zajmowali się głównie rolnictwem i rybołówstwem, królowały leśne owoce, warzywa, dziczyzna, drób i, oczywiście, ryby.
Dziś dania rybne przygotowuje się tu na mnóstwo sposobów. Często spotkamy wędzone sielawy i sieje, łowione w jeziorach, oraz morskie węgorze, szproty i dorsze. Większość ryb jest jednak wykorzystywana do gotowania. Podaje się je w formie pulpetów, zup rybnych czy zapiekanek. Charakterystycznym daniem jest szmurowany pomuchel - czyli duszony dorsz.
W hafcie kaszubskim każdy kolor ma swoje symboliczne znaczenie. Występuje tu siedem podstawowych kolorów związanych z legendą o powstaniu Kaszub.
I tak, kolor chabrowy jest jak piękne kaszubskie jeziora, niebieski jak kaszubskie niebo, granatowy jak niezmierzona głębia morza, żółty jak słońce i zboże dojrzewające na polach, zielony jak lasy pełne zwierząt, czerwony jak krew, którą każdy Kaszub gotów przelać w obronie swojej ziemi, czarny jak ziemia na polu czekająca na zasiew.
Quiz gwarowy, a także uzupełniającą go krzyżówkę z hasłem (żeby ją rozwiązać, trzeba znać nazwy elementów stroju kaszubskiego - podpowiedzi znajdziesz w działach Opis oraz Leksykon) możesz pobrać na swój komputer i wydrukować. Kliknij wybrany szablon prawym przyciskiem myszy, następnie wybierz opcję Zapisz grafikę jako.
Więcej materiałów do nauki i zabawy ze strojem kaszubskim, ich szczegółowe opisy i propozycje wykorzystania znajdziesz w dziale Wydruki.
Plansze z opisem stroju, ilustrowany leksykon, interaktywne gry i zabawy, pakiet materiałów edukacyjnych do pobrania i wydrukowania. Ucz się i baw razem z nami!
Serwis edukacyjny dla dzieci, rodziców i nauczycieli, popularyzujący wiedzę o polskich strojach narodowych i regionalnych. Bezpłatne materiały, przeznaczone do nauki i zabawy w domu, przedszkolu i szkole.
